parolescritte
interroga:  scripta  ·  bsu  ·  civita

il corpus scripta


esplorazioni verbali


invenzioni verbali


Angelo Beolco, La Moscheta, 1531

concordanze di «E»

nautoretestoannoconcordanza
1
1531
vu, saí-vu? L'è pur an vostra comare
2
1531
MENATO A' dighe, sbatí e fè-ve-la dare
3
1531
dare; che 'l v'è un bel onore a
4
1531
spitare ancora un puoco e vêre zò che 'l
5
1531
zò che 'l dise. E si el no me
6
1531
invelò, che 'l v'è un bel anore. ¶ RUZANTE
7
1531
ve-la fè dare, e prometí-ghe per mi
8
1531
prometí-ghe per mi. E fè-lo per amor
9
1531
SCENA OTTAVA ¶ Tonin, Menato e Ruzante ¶ TONIN Chi è
10
1531
e Ruzante ¶ TONIN Chi è quel? ¶ MENATO A' son
11
1531
a vu. ¶ TONIN Chi è-'t ti? ¶ MENATO E
12
1531
è-'t ti? ¶ MENATO E' son mi, so compar
13
1531
a sto muò', an! E sí no se sta
14
1531
gi pur tuti, compare, e conzè-la. ¶ MENATO El
15
1531
i darò almanco miezi, e sí la conzaré. ¶ RUZANTE
16
1531
stò cason vu, compare, e perzò conzè-la. Purch
17
1531
a' son squaso muorto e deroinò del mondo. ¶ A
18
1531
l ghe vuò ben, e an ela a elo
19
1531
mè el la menzonava, e ela elo: "Me compare
20
1531
via da so marío; e, co' un ghe diéa
21
1531
a' volí" Uuh! l'è conzà. A' fago invó
22
1531
l dise: "Questo n'è bon". Mè pí, mè
23
1531
fago garbinele! La m'è sí montò, questa, ch
24
1531
NONA ¶ Betía, Ruzante Menato e Tonin ¶ BETÍA Intendo, compare
25
1531
Intendo, compare, Mo' ch'è pruopio per amor vostro
26
1531
la se laghea volzere e goernare e far zò
27
1531
laghea volzere e goernare e far zò che se
28
1531
può ben regraziar Dio e me compare an ti
29
1531
può ben regraziar Dio e me compare an ti
30
1531
BETÍA Stè con Dio, e gran merçè dela vostra
31
1531
che tug i bergamasch è tug omegn da bé
32
1531
chí inanzo da omo, e che 'l no v
33
1531
gran faíga a conzarla, e po maore a voltarla
34
1531
dinari al soldò, n'è vero? Cancaro, a' le
35
1531
ah? A' so' soldat, e sí so' bergamasch, e
36
1531
e sí so' bergamasch, e u vilà traditor a
37
1531
com ho fat mi? E ho 'but i me
38
1531
fat trà quel vilà, e sí averò ach la
39
1531
cortleadi, stocadi, ponti, straponti; e mi so' andat col
40
1531
ho abut i daner; e po a' 'm vòi
41
1531
in casa da lé; e che s'a' no
42
1531
condurà fo' de casa... E mi, deter. ¶ La saraf
43
1531
con mi in casa e vegnuda in camp; ma
44
1531
Ruzante solo ¶ RUZANTE L'è forza, a' no posso
45
1531
arme: quando me pare e me mare m'inzenerà
46
1531
aéa una corazina indosso e una spagnuola al lò
47
1531
faghe el so inderto e la so fiereza. A
48
1531
far costion co questo e co st'altro, che
49
1531
del soldà! ¶ RUZANTE La è andà là da quel
50
1531
vista anare mi, poco è. ¶ RUZANTE Oh, laldò sea
51
1531
che fé mè sonza. E se 'l me diesse
52
1531
an? ¶ SCENA QUARTA ¶ Tonin e Ruzante ¶ TONIN Chi è
53
1531
e Ruzante ¶ TONIN Chi è quel? ¶ RUZANTE A' son
54
1531
vòi metí la gropera, e la no vol stà
55
1531
soldò! ¶ TONIN Oh, l'è fastidiosa! La no 's
56
1531
la bardela, ché l'è tuta fracassada. ¶ RUZANTE Pota
57
1531
a mà, perché l'è fastidiosa. ¶ RUZANTE No possé
58
1531
mia mogiere de mi. È-la chialò da vu
59
1531
vu? ¶ SCENA QUINTA ¶ Betía e Ruzante ¶ BETÍA Sí ch
60
1531
ha guagnò, che l'è scaltrío, saçente! Te pare
61
1531
pur arciapò mo', n'è vero? Mo' ben, tuò
62
1531
chi te fé! Ti è ben abavò. ¶ BETÍA Crezi
63
1531
mogiere; che 'l diavolo è sutile. Perdonanza! ¶ BETÍA Và
64
1531
diavolo m'ha intantò... E po l'è stò
65
1531
intantò... E po l'è stò an me compare
66
1531
O Betía, serore, l'è stò me compare, che
67
1531
ve sarà liale. Fèlo!" E man el diavolo me
68
1531
provare, desgraziò che ti è? ¶ RUZANTE Se te me
69
1531
da puoco con ti è? ¶ RUZANTE Pota, a' son
70
1531
sí, de quel ti è bon. Mo' da far
71
1531
faghe fuora de cà... E po, quando a' seon
72
1531
se de' fare marío e mogiere, tu duormi co
73
1531
te 'l diea, n'è vero? A' tegnía sempre
74
1531
mè indormenzò el çervelo, e mi possea assè dire
75
1531
mi possea assè dire e fare: te parivi un
76
1531
zoco con mi, con è. ¶ RUZANTE Mo' che vuò
77
1531
saçento. ¶ BETÍA Và pure, e tuò-te-me via
78
1531
te-me via denanzo, e và in tanta malora
79
1531
Mo' te vuò cossí, e cossí abi... ¶ RUZANTE Tasi
80
1531
vu? ¶ SCENA SESTA ¶ Tonin e Ruzante ¶ TONIN A' t
81
1531
un quatrí, ti n'è per averla, ché la
82
1531
deroina! Mo' la m'è pur contra. Che degio
83
1531
strangolare co un pugno? E sí el me insirà
84
1531
tanto, ch'a' creperé... ¶ E co' a' sea crepò
85
1531
stentare... ¶ SCENA SETTIMA ¶ Menato e Ruzante ¶ MENATO On' cancaro
86
1531
Ruzante ¶ MENATO On' cancaro è andò questú? O cancaro
87
1531
A' sarae ontiera co' è andò sta noela de
88
1531
l vezo. Mo' no è-lo quel che è
89
1531
è-lo quel che è invelò in cuzolon? Compare
90
1531
a' ve magne, vu e la vostra noela. ¶ MENATO
91
1531
perché, compare? Che v'è intravegnú? ¶ RUZANTE Vostra comare
92
1531
che me fiessi fare, e sí, quando a' la
93
1531
vu. Che la no è scorezà an con vu
94
1531
che 'l dise ch'è soi.. Saí-u, de
95
1531
a' me smaravegiava! Queste è le noele ch'a
96
1531
a' fè sempre mè, e po' a' volí dar
97
1531
far trare sta gonela, e dire che quel soldò
98
1531
he fato parole, m'è coresto drio con un
99
1531
drio con un sponton, e che 'l m'ha
100
1531
m'ha squaso amazò, e che mi, coranto, le
101
1531
mi, coranto, le m'è caísta. E sí ghe
102
1531
le m'è caísta. E sí ghe la cazeré
103
1531
lo carniero. ¶ Perché l'è sí scozonò, el dirà
104
1531
sangue del cancaro! Questa è na mala noela". E
105
1531
è na mala noela". E mi diré: "Che, compare
106
1531
la foesse pur mia..." E mi diré: "El me
107
1531
poltron, a esser co' è quigi che çerca si
108
1531
cuore me dise: "Fàlo", e n'altro me dise
109
1531
questa casa? ¶ BETÍA Chi è quelo? ¶ RUZANTE Io sono
110
1531
bene. ¶ BETÍA El m'è ben deviso d'averne
111
1531
l se saesse po, e che 'l lo saesse
112
1531
TERZO ¶ SCENA PRIMA ¶ Ruzante e Betía ¶ RUZANTE Mo' che
113
1531
ela sipia cativa? Cancar'è! La l'ha abú
114
1531
me compare, che l'è stò cason elo. A
115
1531
faré per me ben. E po el me ha
116
1531
s'a' 'l vezo e far vista... O cancaro
117
1531
cancaro! La serà bela, e sí guagneré la gonela
118
1531
gonela. ¶ SCENA SECONDA ¶ Betía e Tonin ¶ BETÍA A' te
119
1531
dala cà! ¶ TONIN Chi è quel? ¶ BETÍA Amigo. ¶ TONIN
120
1531
SCENA TERZA ¶ Ruzante, Menato e una donna ¶ RUZANTE A
121
1531
çento, compare. Lomé çielo e sponton. A' son stò
122
1531
sbusò pí che n'è un crivelo. Agième, agième
123
1531
Agième, agième! ¶ MENATO Chi è-gi stè? ¶ RUZANTE I
124
1531
sponton in l'àgiere e d'un in la
125
1531
N'abiè paura. Chi è-gi stò? ¶ RUZANTE A
126
1531
un. ¶ MENATO Chi cancaro è-gi stò? ¶ RUZANTE S
127
1531
el ghe manga puoco; e s'a' guariré, a
128
1531
anderé a far miegare, e corí presto, e guardè
129
1531
miegare, e corí presto, e guardè ch'a' he
130
1531
ch'a' me diessi, e la bereta, e toèla
131
1531
diessi, e la bereta, e toèla su. Mo' corí
132
1531
su. Mo' corí presto, e volzí-ve po a
133
1531
verí ben la pesta e 'l remor dela zente
134
1531
la no se perde, e tolí an la me
135
1531
a pè dela Betía, e farme ben covrire a
136
1531
tuti du, compare, vu e mi, e 'l me
137
1531
compare, vu e mi, e 'l me muar de
138
1531
me parlar per gramego e chi m'ha insegnò
139
1531
to pinion; te t'è pur andà a far
140
1531
ficare int'un monistiero. E mi a' son pur
141
1531
saré sempre mè. Ti è fata moneghela, povereta, descalzarela
142
1531
ghe posson star vivi; e che se fazàn far
143
1531
a che via l'è andà... ¶ DONNA Çerchè-vu
144
1531
RUZANTE Ah, an!... O' è-la andà? ¶ DONNA In
145
1531
l'è na santarela. E po, che crî-u
146
1531
fuora con le oche e mi coi puorçi. A
147
1531
compare, che i scagni e le banche de cà
148
1531
de fato la me è sentà a pè. ¶ E
149
1531
è sentà a pè. ¶ E po la n'è
150
1531
E po la n'è de ste stinè de
151
1531
La se laga volzere e goernare lomé con a
152
1531
mo' che la n'è superbiosa. E con a
153
1531
la n'è superbiosa. E con a' vaghe a
154
1531
anca adesso? ¶ RUZANTE L'è ben da no so
155
1531
m'in dise tre: e, con dise questú, s
156
1531
vî-vu se l'è con a' ve dighe
157
1531
ch'a' vorae proare e saere la veritè fremamen
158
1531
ve muè de gonela, e ch'a' ve vestè
159
1531
soldò, o da scolaro, e ch'a' faelè per
160
1531
le noele da dire e da fare ¶ RUZANTE Aldí
161
1531
he fato una, puoco è, de no so che
162
1531
la ve sarà leale, e se a' ve porí
163
1531
deventà i omegn gross, e che l'è casò
164
1531
gross, e che l'è casò de gra dolor
165
1531
casò de gra dolor e de gra plasí, e
166
1531
e de gra plasí, e che 'l costa de
167
1531
costa de gross daner e fa ach deventà u
168
1531
deventà u valentom poltrò. E mi, ch'a' so
169
1531
lecà i so tagier: e che so' u poltrò
170
1531
che so' u poltrò, e che so' un asen
171
1531
che so' un asen, e che la mia pel
172
1531
pel no val negota. E no gh'ho volut
173
1531
volut respondi. ¶ Mo' poltrò è-l lu, e un
174
1531
poltrò è-l lu, e un asen; che se
175
1531
l asen? Mo' asen è-l lu, e u
176
1531
asen è-l lu, e u poltrò. El no
177
1531
cancaro, sto me compare è pur el gran frison
178
1531
pur el gran frison, e sí se ten sí
179
1531
arciapò: poh... perché l'è me compare. Ben, questú
180
1531
dar dinari, ela, ch'è fata co' è le
181
1531
ch'è fata co' è le femene, la gi
182
1531
femene, la gi torà; e elo, co' 'l veza
183
1531
sa ben co' l'è fato: el no la
184
1531
ela n'arà paura, e per despeto de ste
185
1531
merde, l'anderà via. ¶ E può mi a' ghe
186
1531
mi a' ghe faveleré, e sí faré che la
187
1531
legreza. ¶ SCENA QUARTA ¶ Ruzante e Betía ¶ RUZANTE Pota, el
188
1531
Pota, el no gh'è cuore che no diesse
189
1531
bela, questa! ¶ Cancaro, l'è pur cativo, sto me
190
1531
che farà per mi e no per elo. Sempre
191
1531
gh'in vuò uno e mezo. A' faré cossí
192
1531
quel che 'l dise -, e' gh'in vuò fare
193
1531
per u pez. ¶ BETÍA E an mi ne vorae
194
1531
ol manegh i' mà. E vu che voressef? ¶ BETÍA
195
1531
vu che voressef? ¶ BETÍA E mi a' vorae zò
196
1531
i portesse a un, e mi a' he fato
197
1531
abi tagiò el borseto e scapè su i marchiti
198
1531
scapè su i marchiti: e m'i a' gh
199
1531
arciapò, mi, elo, che è soldò, perché el se
200
1531
ten sí sanzarín. Poh, e sí è soldò!... E
201
1531
sanzarín. Poh, e sí è soldò!... E mi ghe
202
1531
e sí è soldò!... E mi ghe l'he
203
1531
arciapò, perché, se l'è soldò, o cancaro, a
204
1531
mi, che 'l tase. E sí ha paura de
205
1531
mi, perché a' sbraosso, e sí dighe de dare
206
1531
pí valentomo che n'è un soldò? ¶ E sí
207
1531
n'è un soldò? ¶ E sí a' no 'l
208
1531
sangue del cancaro! Questo è quelo: che gi uomeni
209
1531
quelo: che gi uomeni è gruossi, e sí se
210
1531
gi uomeni è gruossi, e sí se ten scaltrí
211
1531
sí se ten scaltrí e saçente, perché i no
212
1531
dise gnente per storto, e ti sbraossa. Mè sí
213
1531
del cancaro! Sbraossa pure, e mena, e spèssega a
214
1531
Sbraossa pure, e mena, e spèssega a menare; e
215
1531
e spèssega a menare; e menare e spessegare sempre
216
1531
a menare; e menare e spessegare sempre mè, perché
217
1531
perché el no gh'è cristian vivo che sapia
218
1531
vivo che sapia arparare. E ménaghe ala volta digi
219
1531
ala volta digi uogi; e con te ghe mini
220
1531
ghe mini agi uogi, e gi uogi ghe çímega
221
1531
gi uogi ghe çímega, e ti te ghe dê
222
1531
dàghe pur de ponta e de roesso e de
223
1531
ponta e de roesso e de cao ponso, e
224
1531
e de cao ponso, e a sto muò', sgamba
225
1531
de riso! ¶ Mo' n'è-l questo che ven
226
1531
cancaro... ¶ SCENA SESTA ¶ Tonin e Ruzante ¶ TONIN Orbé, i
227
1531
Orbé, i me daner è trag, ah? ¶ RUZANTE A
228
1531
vegnía pensanto adesso... L'è pur stò un bel
229
1531
d'int'un ravo; e sí a' vossé che
230
1531
in man el borsato, e sí gh'aéa lomé
231
1531
che inchina in Franza e in Tralia a' responderae
232
1531
S'a' i t'è stà tolti, pacezia. ¶ RUZANTE
233
1531
cossí? "Pacientiorum", disse Capo. E no dî de vilani
234
1531
m'asegierí, a' coreré; e se me zaperí adosso
235
1531
SECONDO ¶ SCENA PRIMA ¶ Menato e Ruzante ¶ MENATO Madesí, con
236
1531
v'he vogiú ben e, con disse questú... intendí
237
1531
gnan guastare un om, e ela in foesse cason
238
1531
ela, compare, la n'è de quela fata: l
239
1531
de quela fata: l'è na puta da ben
240
1531
mo' del resto l'è na santarela. E po
241
1531
no fí vero pesto - e per vu, zodía patarina
242
1531
a quigi che gh'è serviore, comare cara. ¶ BETÍA
243
1531
ben çento che n'è figiuoli de paura: a
244
1531
vuogia de sfiabezare, n'è vera? Sfiabezè a vostra
245
1531
m'ha refuò. L'è pruopio com'è na
246
1531
L'è pruopio com'è na fuogia, che n
247
1531
consegio, el so sconforto, e che in vita d
248
1531
arissi in lo cuore; e che con te magnavi
249
1531
vîvi in lo pan, e con te bevivi, te
250
1531
me vîvi in scuela. E adesso te di' che
251
1531
comare, che stragne parole è stè queste! O comare
252
1531
ben vero che l'è puoco a catarse n
253
1531
n'amigo, mo' l'è ben assè a saerlo
254
1531
per to amore, dí e note. Mo' me te
255
1531
qui dente liosi co' è na speciaría, de qui
256
1531
in faghe na bela; e ela per despeto no
257
1531
ghe vorà pí stare, e mi a' la scaperé
258
1531
a' la scaperé su, e sí a' faré po
259
1531
tornerà po con elo. E po mi a' saré
260
1531
menà d'i mà e l'esser obligat a
261
1531
dí el so daner, e che 's stess sui
262
1531
ol cancher ai todeschi e ai franzós! Ades ch
263
1531
int'una me vesina e ch'eri per doví
264
1531
content, a' 'l m'è stà fag u comandamet
265
1531
vòi drizà l'inzegn, e sí vòi vedí de
266
1531
andà tant in sus e in zos denàg ala
267
1531
vegni fo' una fiada; e sí a' 'm vòi
268
1531
Arecordèf che i armi e i cavai e l
269
1531
armi e i cavai e l'om è al
270
1531
cavai e l'om è al vos comand; e
271
1531
è al vos comand; e in li oter cosi
272
1531
a bater al'us; e sí vòi andà in
273
1531
andà in cà, mi. E se 'l vegness vergú
274
1531
ascos qualcú in casa, e saltà fo' a l
275
1531
fo' a l'improvis, e tirat zó u braz
276
1531
cancher! ¶ SCENA QUARTA ¶ Betía e Tonin ¶ BETÍA Uuh! A
277
1531
ho. ¶ BETÍA Mo' onv'è-lo andò? ¶ TONIN A
278
1531
andò? ¶ TONIN A' l'è lu indo'ol vos
279
1531
sango dol cancher! Com è possibel quest, che beleza
280
1531
possibel quest, che beleza e crudeltà staghi insema? Ho
281
1531
ai me dí uomegn e fomni d'ogni generaziò
282
1531
vachi, cavai, scrovi, porçei e asegn, e mai no
283
1531
scrovi, porçei e asegn, e mai no m'ho
284
1531
retrovi plè de tribulaziò e afagn e d'intrigameg
285
1531
de tribulaziò e afagn e d'intrigameg, che 'm
286
1531
A' m' 'í refudàt, e sí è quatordes agn
287
1531
í refudàt, e sí è quatordes agn che fazi
288
1531
una grazia da Domenedè, e po saref content per
289
1531
chialò in sta cà. E ela, perché la so
290
1531
altro, che giera soldò e sí giera bergamasco, che
291
1531
bergamasco, che an elo è alozò chialòndena, in st
292
1531
ben le bele noele! E sí verí an che
293
1531
in cà del soldò. ¶ E s'a' vessé ch
294
1531
furia rusticorum liberamum Dominum". ¶ E perzòntena no v'andè
295
1531
no v'andè movanto, e fè che 'l ghe
296
1531
sente negun. Perché questa è la prima ch'abiam
297
1531
ch'abiam mè fata, e si a' farí co
298
1531
in faron dele altre, e fuossi an pí bele
299
1531
fuossi an pí bele. E sí a sto muò
300
1531
muò arí piaser vu e nu, e sí a
301
1531
piaser vu e nu, e sí a' saron tuti
302
1531
me l'he desmentegò... E sí a' sento ch
303
1531
che 'l pare bel'e desperò. El besogna ch
304
1531
a' smorezasse so comare; e mi, per no far
305
1531
a' m'he desmentegò, e no me l'arecordo
306
1531
roesso mondo... Mo' l'è pur an vera, Menato
307
1531
an vera, Menato. Cancar'è ch'a' l'è
308
1531
è ch'a' l'è vera! ¶ Mo' a dire
309
1531
maleto sea l'amore, e chi l'ha impolò
310
1531
chi l'ha impolò, e so pare e so
311
1531
impolò, e so pare e so mare e la
312
1531
pare e so mare e la putana on' l
313
1531
la putana on' l'è vegnú ancuò. ¶ Me gh
314
1531
mo' tirò a Pava? E sí a' he lagò
315
1531
vache, cavale, piègore, puorçi e scroe, con tuto, per
316
1531
Dise po cha gh'è libro arbítro. A' gh
317
1531
sí, sí, che l'è imbampò in la panza
318
1531
vi-tu che ti è ti solo chialò? Tasi
319
1531
me dise: "Fà-lo", e n'altro me dise
320
1531
a' me desperasse ben, e ch'a' volesse morire
321
1531
sarae deroinò del mondo. E sí a' no porae
322
1531
me vita con Rolando. E po, an se la
323
1531
sempre de ben volere, e de ben in miegio
324
1531
saré ben dire! L'è lomé se cato me
325
1531
anare. ¶ SCENA SECONDA ¶ Betía e Menato ¶ BETÍA Pire, pire
326
1531
ste galine? Le n'è zà gnan in casa
327
1531
v'agia, comare. Ch'è de me compare? ¶ BETÍA
328
1531
a' stago a Pava, e vu stè de fuora
329
1531
vago per qui campi, e ch'a' vegno do
330
1531
do' a' stasívimo vu e mi a rasonare de
331
1531
a rasonare de brighè, e don' a' ve spociava
332
1531
don' a' ve spociava, e che cato quela nogara
333
1531
fa sale in menestra. E perché? Per vostro amore
334
1531
Poh sí, cancaro, l'è pí d'un'ora
335
1531
che me vossé ben, e ch'a' m'agiassé
336
1531
sentire igi. Che l'è pí d'un'ora
337
1531
PROLOGO El ghe n'è assè che sempre mè
338
1531
che çerca de saere e intendere zò che fa
339
1531
fa i suò' vesini; e sí farae megio tal
340
1531
far d'i suò'; e se i ghe ha
341
1531
i n'i fa. E sí i dé avere
342
1531
igi impegò le calze; e può i vuò dir
343
1531
vuò dir d'altri. ¶ E sí gh'è an
344
1531
altri. ¶ E sí gh'è an de ste çerte
345
1531
le ha vezú un e una a favelar de
346
1531
ch'i faghe male. E Dio sa con la
347
1531
sa con la va, e si 'l va diganto
348
1531
l va diganto, po; e sí farae miegio a
349
1531
a tasere. ¶ El m'è stò dito, con a
350
1531
da ben da vila, e che la fa e
351
1531
e che la fa e che la briga co
352
1531
la briga co questo e co quelo. E mi
353
1531
questo e co quelo. E mi a' no 'l
354
1531
mi del'altre femene, e sí a' no gh
355
1531
mè neguna de guaste. ¶ E con a' ve dighe
356
1531
tute bone, perché le è stà stampè tute in
357
1531
in su na stampa, e la so natura è
358
1531
e la so natura è tuta a un muò
359
1531
tuta a un muò'. E se ben el ghe
360
1531
ben el ghe n'è qualcuna che faghe qualche
361
1531
faghe qualche cossa, l'è perché la so natura
362
1531
ch'a' no fassàn; e se negun ne diesse
363
1531
s'inamora de fato? E sí el vuò ben
364
1531
cate qualcuna da inamorarse. ¶ E in colusion, sto snaturale
365
1531
in colusion, sto snaturale è quelo che ne fa
366
1531
se ghe fichessàn mè, e sí ne fa fare
367
1531
mo' quelú sí poltron e sí desgraziò, che s
368
1531
int'una so comare, e che çercasse de far
369
1531
el snaturale? Mo' qual è quela femena sí da
370
1531
male con so compare e che çercasse da far
371
1531
a' si' pur saçente e scaltrí, a' no a
372
1531
vogion ch'a' tasí e ch'arscoltè. E s
373
1531
tasí e ch'arscoltè. E s'a' vessé qualche
374
1531
smaravegiè, perché i n'è usi a far cossí
375
1531
andarà ben usandose-ghe); e ch'andasse diganto de
376
1531
a' foesse qualche sbagiafaore, e ch'andasse çercanto i
377
1531
no 'l possé saere; e mi mo', perché l
378
1531
mi mo', perché l'è el fato me ch
379
1531
ch'a' 'l sapiè, e ch'a' tasè, a
380
1531
fiè che 'l vegnirà, e 'l no gh'iera
381
1531
gh'iera pí stò, e serà el primo che
382
1531
aba perdú gnente; l'è perché l'è inamorò
383
1531
l'è perché l'è inamorò int'una so
384
1531
tasí, vî, che l'è vegnú a star da
385
1531
ha dò me compare, è miè', e che me
386
1531
me compare, è miè', e che me compare n
387
1531
via i miè' dinari, e che a' i vuò
388
1531
cuore, poltron, can, apicò! E dare, e spessegare... L
389
1531
can, apicò! E dare, e spessegare... L'arà tanta
390
1531
che 'l cagherà dapertuto, e sí me darà agno
391
1531
me darà agno cossa. E mi a' scaperé su
392
1531
senza laorare, con braosarí. E se me compare s
393
1531
arsaltare ai suò' compagni, e che 'l me tosse
394
1531
me tosse la gonela e la bereta; ch'a
395
1531
no me n'avederae, e darme de drio via
396
1531
vuò magnare el cuore e desfrizere dela coraela, e
397
1531
e desfrizere dela coraela, e darla ai can, e
398
1531
e darla ai can, e desfrizere del figò, a
399
1531
poltron! ¶ SCENA TERZA ¶ Tonin e Ruzante ¶ TONIN A chi
400
1531
ancuò, che qui dinari è miè', ch'a' i
401
1531
hê indivinò, che ti è in cà de muro
402
1531
inchina in leto, ti e tuò' figiuoli, co tuto
403
1531
Quant a' so' armat e che 'm guardi ind
404
1531
spec, la mia figura e' 'm fa paura a
405
1531
Mo' vie' zó, ti e du altri, ti e
406
1531
e du altri, ti e tri, ti e diese
407
1531
ti e tri, ti e diese, ti e to
408
1531
ti e diese, ti e to mogiere e tuò
409
1531
ti e to mogiere e tuò' figiuoli, ti e
410
1531
e tuò' figiuoli, ti e la cà co tuto
411
1531
me muoveré de peca. E sí, a' te 'l
412
1531
vezú un om inzeregò e scorozò. Mo' vie' fuora
413
1531
arme che te vuò, e vie' fuora. ¶ TONIN Quand
414
1531
com'a son mi e che tu 'm domandi
415
1531
mè 'bú tante, ti. E sí a' son de
416
1531
t'hê fato ti. E sí a' zugarae che
417
1531
no sè on' ti è nassú, e chi è
418
1531
on' ti è nassú, e chi è to pare
419
1531
è nassú, e chi è to pare; e sí
420
1531
chi è to pare; e sí ti no 'l
421
1531
ti no 'l sè, e sí ti vuossi dire
422
1531
sponton ha buon mànego e miegio soramànego. ¶ TONIN Te
423
1531
vuò pagare la colazion, e vie' via. ¶ TONIN Se
424
1531
via. ¶ TONIN Se ti è om da bé, no
425
1531
vuò fare bon anemo. E pí ca morire una
426
1531
fiè... Vien-tu? Ti è tornò al balcon? Te
427
1531
de lí. Perché t'è soldò? ¶ TONIN Chasí, s
428
1531
ch'a' 'l m'è montò la zamara, ch
429
1531
fomna. ¶ SCENA QUARTA ¶ Ruzante e Menato ¶ RUZANTE Né pase
430
1531
RUZANTE Quel soldò bergamasco è-lo vostro amigo? ¶ MENATO
431
1531
vostro amigo? ¶ MENATO L'è me amigo, per çerto
432
1531
San Griguolo. ¶ MENATO Perché? È-lo morto? ¶ RUZANTE No
433
1531
compare, le arme n'è per agn'om. ¶ RUZANTE
434
1531
Che, compare? La paura è spartía. A' n'he
435
1531
u che le desgrazie è apareciè? El diavolo è
436
1531
è apareciè? El diavolo è sotile, e assè fiè
437
1531
El diavolo è sotile, e assè fiè un poltron
438
1531
me anore. ¶ MENATO L'è miegio viver poltron ca
439
1531
Compare, a' vuò combatere. E sí a' he piasere
440
1531
ch'a' son co' è i cavagi che tira
441
1531
tira, che se orba. E perzòntena a' vuò ch
442
1531
ch'a' stramezè. ¶ MENATO È-la gran deferienza, che
443
1531
conzare? ¶ RUZANTE Mo' l'è stò... che l'è
444
1531
è stò... che l'è stò quelú ch'ha
445
1531
tuosse la vostra gonela. E mi a' ghe vuò
446
1531
far vêre che gi è poltron tuti, a un
447
1531
arecordève che 'l gh'è bon stare sul Pavan
448
1531
a deroinare del mondo e andar malabianto. E po
449
1531
mondo e andar malabianto. E po, compare, a' saí
450
1531
sempre consegiò ben. L'è de boto sera. Laghè
451
1531
de le arme, vu e mi, e sí a
452
1531
arme, vu e mi, e sí a' 'l faron
453
1531
QUINTO ¶ SCENA PRIMA ¶ Ruzante e Menato ¶ RUZANTE Compare, à
454
1531
a' catessàn i zafi, e che i ne pigiasse
455
1531
che i ne pigiasse e incrosarne le braze, co
456
1531
ghe vego gozo? L'è pur a scuro fuora
457
1531
ve vezo gnan vu, e sí a' volí ch
458
1531
A' darè (a) amisi e nemisi, co' a' me
459
1531
del cancaro... ¶ MENATO Ch'è quelo, compare? ¶ RUZANTE Andon
460
1531
he scapogià n'ongia e mondò un zinuogio tuto
461
1531
prí! Vî-u? Questo è quelo ch'a' ve
462
1531
fé, se 'l n'è pecò. ¶ RUZANTE A' no
463
1531
compare! ¶ MENATO El n'è el vero. No so
464
1531
del cancaro... ¶ RUZANTE Ch'è, compare? ¶ MENATO A' m
465
1531
ste fenestre un quarelo, e butarme i çerviegi in
466
1531
su sta crosara. ¶ RUZANTE E on' volí-u ch
467
1531
tuti du a uno, e voltarse el culo uno
468
1531
mi, che questa n'è la prima. Stè pur
469
1531
vu, compare. Dî pur e laghè far a mi
470
1531
chialò su sto canton, e, se 'l vien negun
471
1531
senza remission al mondo. E mi saré al forno
472
1531
forno d'i massari, e sí ariveré de cargare
473
1531
vegne. ¶ RUZANTE Mo' andè, e stè artento. Se m
474
1531
SCENA SECONDA ¶ Betía, Menato e Ruzante ¶ BETÍA No vegní
475
1531
no fé mè Trulio, e sí el cré ch
476
1531
Sê-tu con l'è, ti? Ti iè ti
477
1531
per menare a un, e sí a' me daré
478
1531
co sto pè inanzo, e la ruela drio la
479
1531
a prígolo de spiriti e de muorti e del
480
1531
spiriti e de muorti e del cancaro... ¶ A' diré
481
1531
dela paleta del zenuogio, e che 'l me ghe
482
1531
morir chialò, senza confessarme e senza gnente. A' son
483
1531
amazare... ¶ Aldi? El m'è viso ch'a' senta
484
1531
andò, elo, che l'è strabúseno, e qualcun l
485
1531
che l'è strabúseno, e qualcun l'arà catò
486
1531
qualcun l'arà catò e sí l'arà amazò
487
1531
gi? Ala fé, questo è pur l'usso, ch
488
1531
he catò ala prima. È-lo elo? Vegne... squaso
489
1531
me besognerà mo çigare, e sto soldò, che sta
490
1531
RUZANTE Cancaro, mo' che è questo? A' ho falò
491
1531
usso. Poh, mo' l'è pur questa la viazuola
492
1531
questa la viazuola, m'è viso mi. O cancaro
493
1531
sea la mia cà, e questa è la so
494
1531
mia cà, e questa è la so s-ciona
495
1531
RUZANTE Pota, mo' costú è in cà mia, elo
496
1531
vegnir per na viazuola, e sí son vegnú per
497
1531
BETÍA Andè via, compare, e menèlo a cà. ¶ MENATO
498
1531
O compare! On' cancaro è-lo andò? Che cancaro
499
1531
lo andò? Che cancaro è questa? Mo' l'è
500
1531
è questa? Mo' l'è na ruela. Mo' chasí